![](/media/lib/403/n-hadza-e84bcf9f8e962b02b53f867b97382717.jpg)
Ludzie od 12 000 lat kształtują Ziemię. Zagrożeniem jest nie obecność człowieka, a nadmierna eksploatacja
20 kwietnia 2021, 08:31W celu ochrony bioróżnorodności od kilkudziesięciu lat stosuje się metodę polegającą na ochronie ważnych regionów przez wpływem człowieka. Jednak nowe analizy obejmujące 12 000 lat wstecz wskazują, że jeszcze w czasach, gdy po Ziemi chodziły mamuty tylko 27% powierzchni planety było wolne od obecności człowieka. Obecnie jest to 19%
![](/media/lib/452/n-ingenuitylot-e14cfc818ef966aaee0a848b0963ee34.jpg)
Historyczne osiągnięcie: pierwszy kontrolowany lot na innej planecie
19 kwietnia 2021, 10:25Dzisiaj, 19 kwietnia 2021 roku, miał miejsce pierwszy w historii kontrolowany lot w atmosferze Marsa. Śmigłowiec Ingenuity, który trafił na Czerwoną Planetę w ramach misji Mars 2020 łazika Perseverance, wzniósł się na wysokość 3 metrów, zawisł nad powierzchnią Marsa i wylądował.
![](/media/lib/452/n-siekierka-85d0e173182f0d10f18ab6683618f8da.jpg)
Spodziewali się pozostałości po II wojnie światowej, a trafili na siekierkę z brązu, która może mieć ok. 3 tys. lat
16 kwietnia 2021, 12:36Parę dni temu wspólnie ze Stowarzyszeniem Eksploracyjno-Historycznym Relikt leśniczy Łukasz Wawrzyńczyk z Nadleśnictwa Kędzierzyn natrafił na siekierę z brązu. Wszystko wskazuje na to, że jest to siekierka z piętką typu czeskiego (zwanego też łużyckim), która ma ok. 3 tys. lat.
![](/media/lib/451/n-koniczynki-74738e67583802d1422cfe87e97b671b.jpg)
Kosmiczne czterolistne koniczynki
10 kwietnia 2021, 09:51Czy w kosmosie także możemy znaleźć czterolistne koniczynki? Odkrył je międzynarodowy zespół naukowców. Współautorem badań jest Jean Surdej, profesor wizytujący w Instytucie Obserwatorium Astronomicznym UAM w Poznaniu. Te czterolistne koniczynki, to kwazary – niezwykle jasne jądra odległych galaktyk, które napędzane są przez znajdujące się w nich supermasywne czarne dziury
![](/media/lib/449/n-obszar-wykopu-podczas-prac-1024x576-2dd664c462e34c99902470b5ea194d1a.jpg)
Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
![](/media/lib/364/n-matematyka-317d04d094a0325ec7880d81f09f1d4f.jpg)
Urojona część mechaniki kwantowej naprawdę istnieje
26 marca 2021, 10:24Zwykle przyjmowano, że liczby zespolone, czyli zawierające składnik z liczbą urojoną i (i do kwadratu daje minus jeden) są wyłącznie matematycznym trikiem. Polsko-chińsko-kanadyjski zespół naukowców udowodnił jednak, że urojoną część mechaniki kwantowej można zaobserwować w akcji w rzeczywistym świecie – informuje Centrum Nowych Technologii UW.
![](/media/lib/449/n-sniardwy-f1af533ba59252654851edb4e4323459.jpg)
Odnaleziono najstarszą szczegółową mapę z obszaru dzisiejszych Mazur. Jest datowana na XVI w.
25 marca 2021, 13:29Dr Robert Klimek, redaktor pisma Masovia, odkrył w archiwum Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie-Dahlem najstarszą znaną mapę szczegółową z obszaru dzisiejszych Mazur. Rękopiśmienna mapa przestawia drogę wodą z Ryna przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzekę Pisę aż do granicy zakonu krzyżackiego (Księstwa Prus) z Mazowszem. Specjalista ujawnił, że w katalogu opracowanym przez Winfrieda Blissa nosi ona tytuł Spirding-See (czyli jezioro Śniardwy) i jest datowana na XVI w.
![](/media/lib/364/n-matematyka-317d04d094a0325ec7880d81f09f1d4f.jpg)
Przełomowe badania polskich matematyków nt. symetrii wszystkich symetrii
15 marca 2021, 16:37Polskim matematykom udało się rozwiązać ważny problem dotyczący symetrii wszystkich symetrii. Był to nierozwiązany od kilku dekad problem – jedno z największych wyzwań geometrycznej teorii grup.
![](/media/lib/447/n-badania-8cd2ca7f12cb3843c590aeefacd9fe43.jpg)
Imponujące osiągnięcie Austriaków. Zmierzyli oddziaływanie grawitacyjne obieku o masie pszczoły
12 marca 2021, 09:15Grawitacja to jedna z tych sił, których oddziaływanie odczuwamy bez przerwy. Należy jednocześnie do najsłabiej rozumianych zjawisk fizycznych. To najsłabsze z oddziaływań podstawowych jest jedną z przyczyn, dla których nie potrafimy zunifikować ogólnej teorii względności z mechaniką kwantową
![](/media/lib/447/n-ec002-592e68b0ce1c9a3a4f2b19587173a1dd.jpg)
Znaleziona w Algierii skała jest starsza od Ziemi. Niczego starszego już nie znajdziemy?
11 marca 2021, 09:15W maju ubiegłego roku na południu Algierii na pustyni Erg Chech znaleziono niezwykły kamień. Bliższe badania wykazały, że jest on starszy od Ziemi, powstał zaledwie 2 miliony lat po powstaniu Układu Słonecznego i prawdopodobnie stanowił część protoplanety, która nigdy nie przeistoczyła się w planetę.